16 آوریل 2024 - دو مطالعه بین المللی به رهبری محققان دانشگاه گرانادا (UGR) تایید کرده اند که ملاتونین به پیشگیری از چاقی کمک می کند. علاوه بر این، اثرات آن در برابر چاقی احشایی مثبت است. چاقی احشایی، ناشی از چربی مخصوصا نگران کننده ای است که در عمق شکم، نزدیک به اندام های حیاتی انباشته می شود، که می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.

دانشمندان دپارتمان فارماکولوژی و مؤسسه علوم اعصاب فدریکو اولوریز از دانشگاه گرانادا، مؤسسه بهداشتی زیستی گرانادا و دانشگاه قطر بر روی این تحقیق کار کردند. پرفسور احمد آگیل، استادUGR  سرپرستی این مطالعه را بر عهده داشت که در مجله ی علمی معتبرAntioxidants and Biomedicine & Pharmacotherapy  منتشر شده است.

این آزمایش که بر روی موش‌های بالغ چاق و دیابتی از هر دو جنس انجام شد، نشان داد که تجویز مزمن داروی ملاتونین (10 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز و به مدت 3 ماه) از چاقی تا حد بیشتری نسبت به درمان حاد جلوگیری می‌کند و چاقی احشایی را در حدود 3 درصد کاهش می‌دهد. همچنین آتروفی فیبر عضلانی به دلیل چاقی و تبدیل آن به یک نوع فیبر عضلانی به یک فنوتیپ اکسیداتیوتر و کندتر را کاهش می دهد و باعث افزایش فعالیت و محتوای میتوکندری می شود که کاهش اضافه وزن را در موش های ماده و نر توضیح می دهد.

بر اساس این تحقیق، ترکیبی از تجویز ملاتونین با حمام کردن در آب کمی سرد، حدود 17 درجه سانتیگراد (متوسط دمای دریا) کاهش وزن را افزایش می دهد. دانشمندان پیشنهاد کردند که این روش می تواند به افراد مبتلا به چاقی کمک کند.

پرفسور آگیل توضیح داد: «مشکلات ناشی از چاقی، اضافه وزن و دیابت نوع 2 در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به طور فزاینده ای رایج شده اند که نتیجه ی انطباق بد ژنوم انسان با عوامل محیطی کالری در محیط فعلی است، عناصری که قابل اصلاح و کنترل هستند نظیر سبک زندگی کم تحرک، مصرف غذا و نوشیدنی پرکالری با دسترسی ثابت و نامحدود، ایزوله شدن از سرما، دستکاری منفی صنعتی مواد غذایی با افزودنی هایی مانند اسنک ها، شیرین کننده ها و تقویت کننده های طعم و تغییر ریتم های بیولوژیکی شبانه روزی به دلیل قرار گرفتن در معرض زیاد و مزمن نور شب ناشی از انجام کار شبانه، مصرف غذای شبانه، اختلالات خواب، استرس و عدم قرار گرفتن در معرض نور طبیعی، که سطح ملاتونین درون زا را کاهش می دهند.

پرفسور آگیل انتخاب فعالیت های مناسب را بر اساس ساعت بیولوژیکی درونی هر فرد در روز و شب توصیه کرد و گفت: خوب است در طول روز خود را بیشتر در معرض نور طبیعی قرار دهید، فعالیت بدنی کافی انجام دهید، رژیم‌های غذایی کم کالری مملو از غذاهای سالم و فرآوری‌نشده را انتخاب کنید و افزودنی‌ها را با ادویه‌ها و گیاهان ترموژن جایگزین کنید، از خوردن در بین وعده‌های غذایی خودداری کنید، لباس‌های عایق نپوشید، گرمایش را در دمای راحت و خنک حدود 17 درجه سانتیگراد نگه دارید و همچنین دوش گرفتن با آب خنک را فراموش نکنید. این متخصص خوابیدن در طول شب در تاریکی، اجتناب از استفاده از دستگاه های ساطع کننده نور آبی یک یا دو ساعت قبل از خواب و فستینگ را توصیه کرد که باعث افزایش سطح ملاتونین درون زا می شود. او همچنین به سالمندان توصیه کرد که دوزهای پایین ملاتونین را با تجویز پزشک مصرف کنند زیرا سطح ملاتونین درون زا آنها با افزایش سن کاهش می یابد، و حتی در صورت چاقی لازم است دوزهای بالاتر ملاتونین برای آنها تجویز شود.

پروفسور آگیل، توضیح داد: چالش اصلی ما استفاده از ملاتونین و سایر استراتژی‌ها، مانند روزه‌داری متناوب، در حوزه پزشکی است، به‌ویژه برای پرداختن به این احتمال از منظر درمان آسیب‌شناسی‌های فوق‌الذکر (دیابت و عوارض آن) که شامل افزایش استرس اکسیداتیو-میتوکندری، آسیب میتوکندریایی و متاالتهاب همراه (التهاب درجه پایین با منشاء متابولیک) است.

نتایج این مطالعات مطابق با نتایجی است که قبلاً توسط همین محققان در 13 سال گذشته منتشر شده بود، که نشان می دهد تجویز دارویی ملاتونین یک استراتژی جدید دیگر در رویکرد درمانی به دیابت (چاقی مرکزی و دیابت نوع 2 آن) و عوارض آن مانند استئاتوز کبدی، فشار خون بالا، تغییر چربی و غیره است.

نتایج فوق همچنین نشان می دهد که این ماده از طریق فعال کردن چربی قهوه ای و قهوه ای شدن چربی زیر جلدی بدن، چاقی را مهار کرده و عملکرد متابولیک را بهبود می بخشد. ملاتونین حتی باعث افزایش چربی سلول های بنیادی مزانشیمی بژ در انسان می شود.

با توجه به نتایج نشان داده شده توسط محققان، ملاتونین می تواند به درمان چاقی احشایی کمک کند، که نیاز به توسعه آزمایشات بالینی جدید برای اثبات اثربخشی آن در انسان را نشان می دهد. در حال حاضر آزمایش هایی روی انسان انجام شده است، که نتایج مثبتی را نشان داده اند.

پرفسور Agil استدلال کرد:«نتایج به‌دست‌آمده از مدل‌های پیش بالینی ما را تشویق می کند آزمایش با ملاتونین را به مرحله بعدی برسانیم تا بررسی کنیم که چگونه به حفظ هموستازی میتوکندریایی کمک می‌کند و آیا درمان با ملاتونین در طولانی مدت به تأخیر یا توقف چاقی و عوارض آن کمک می‌کند یا خیر».

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20240416/Melatonin-shows-promise-in-preventing-obesity-study-finds.aspx